Płyta główna (ang. motherboard ) stanowi "kręgosłup" komputera klasy PC i jest jednym
z jego najważniejszych komponentów. Fizycznie jest to wielowarstwowa płyta
drukowana z odpowiednio przygotowanymi miedzianymi ścieżkami. Na jej powierzchni
ulokowane są gniazda i porty umożliwiające montaż mikroprocesora, modułów pamięci,
kart rozszerzeń i urządzeń peryferyjnych.
Wielu niedoświadczonych użytkowników podczas zakupu komputera klasy PC skupia
się wyłącznie na wyborze mikroprocesora, zapominając, że równie ważnym komponentem
jest płyta główna.
Uogólniając, mikroprocesor możemy przyrównać do mózgu komputera, a płytę główną
do kręgosłupa wraz z rdzeniem kręgowym i układem nerwowym - chipsetem
i magistralami.
Płyta główna to laminowana płyta z odpowiednio wytrawionymi ścieżkami oraz powierzchniowo
przylutowanymi układami scalonymi i gniazdami.
Najważniejsze elementy współczesnej płyty głównej, widoczne na rysunku u góry ⇑ to:
- Chipset. Przyjmuje zwykle postać dwóch oddzielnych układów scalonych odpowiedzialnych za komunikację między komponentami montowanymi na płycie.
- Gniazdo mikroprocesora (socket, slot, LGA). Umożliwia montaż układu mikroprocesora na płycie głównej.
- Regulator napięcia. Zasilacze komputerowe generują napięcie 3,3 V, 5 V i 12 V, jednak procesor może potrzebować mniejszych potencjałów. W okolicy gniazda mikroprocesora najczęściej montuje się szereg cewek i kondensatorów elektrolitycznych generujących specjalne napięcia dla mikroprocesora ( 1,7 V). Starsze płyty zasilały regulatory napięcia 5 V bezpośrednio z gniazda zasilania; obecnie jest to 12 V dostarczane za pomocą wtyczki ATX 12 V.
- Gniazda pamięci operacyjnej. Umożliwiają montaż modułów określonej wersji pamięci operacyjnej. Kolejne odmiany pamięci SDRAM nie są kompatybilne napięciowa, więc nowsze wersje nie mogą być instalowane w gniazdach poprzednich generacji i odwrotnie. Montaż niekompatybilnych modułów pamięci uniemożliwia specjalna konstrukcja gniazda.
- Złącza magistral 1/0 (wejścia/wyjścia). Płyty główne są zwykle wyposażone w szereg slotów umożliwiających instalację kart rozszerzeń. Na płycie może się znajdować kilka różnych magistral, np. PCI i PCI Express.
- BIOS ROM. Układ scalony typu flash przechowujący oprogramowanie niezbędne do działania płyty głównej.
- Porty 1/0. Zestaw portów komunikacyjnych umożliwiających montaż klawiatury, myszy, drukarki, skanera, kamery internetowej itd.
- Kanały interfejsów pamięci masowych. Płyty główne umożliwiają przyłączenie napędów optycznych i twardych dysków za pomocą kanałów interfejsów ATA i SATA. Stacje dyskietek są przyłączane do dedykowanego interfejsu stacji dyskietek.
- Piny konfiguracyjne i sygnalizacyjne. Na płycie głównej mogą się znajdować specjalne piny lub mikroprzełączniki służące do konfiguracji niektórych jej ustawień. Dodatkowy panel umożliwia podłączenie przycisków obudowy komputerowej (power, reset itp.) i diod sygnalizacyjnych.
Schemat przykładowego rozmieszczenia gniazd zintegrowaną z płytą główną:
- 1-9 :Wejścia/wyjścia audio.
- A - Mysz PS/2.
- B - Klawiatura PS/2.
- C - Port drukarki (równoległy).
- D - Port szeregowy.
- E - Port USB.
- F - Gniazda RJ-45 dla sieci LAN 100 i 1000.
Źródła i Literatura:
Bartosz Danowski, Andzrzej Pychla - "abc sam naprawiam komputer." Wydanie II, Wydawnictwo Helion 2011, ISBN: 978-83-246-3269-5.
Tomasz Kowalski - Kwalifikacja - E12. Montaż i eksploatacja komputerów osobistych i urządzeń peryferyjnych,Podręcznik do nauki zawodu Technik Informatyk" Wydawnictwo Helion 2012, ISBN: 978-83-246-5103-0
Polish language edition published by HELION S.A. Copyright© 2011, 2012
Copyright© 20011, 2012 Wydawnictwo HELION S.A
WWW: http:pl/helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Copyright© 20011, 2012 Wydawnictwo HELION S.A
WWW: http:pl/helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)